Lampo 2023

Wyprawa w masywie Leoganger Steinberge w Austrii

Wyprawa Leoganger Steinberge 2023 rozpoczęła się jak podobnie jak w poprzednich latach w ostatni weekend lipca. Bazą wyprawy był obóz na wysokości 2300 m n.p.m. w górnej części kotła Nebelsbergkar (Ebersbergkar), pomiędzy najwyższymi otworami Systemu Lamprechtsofen (PL1992/2 oraz CL-3).
Głównym celem wyprawy była eksploracja jaskini Furkaschacht, która jest najwyżej położoną w masywie głęboką jaskinią, dającą szanse na rozwój Systemu Lamprechtsofen. Dodatkowymi celami była eksploracja innych znanych jaskiń położonych w górnej części kotła Nebelsbergkar.

W Jaskini Furkaschacht, eksploracja w 2022 roku została zakończona w połowie zjazdu w obszernej Czerwonej Studni, na głębokości 329 m. Poprzedzający studnię ciąg ciasnych meandrów, kaskad i studni nie umożliwiał założenia biwaku. W związku z tym zorganizowane zostały akcje eksploracyjne z powierzchni. Ze względu na ciąg zwężeń w meandrze, jego przejście jest bardzo wymagające fizycznie i powoduje bardzo znaczące wydłużenie czasu akcji w jaskini w zestawieniu z głębokością na której jest prowadzona eksploracja. W tym roku, łatwe przejście w głąb jaskini jak zwykle zatrzymało Lodowe Jeziorko na głębokości 40 m, gdzie podczas pierwszych akcji musiał zostać skruszony lód, a wodę trzeba było lewarować. W pierwszej fazie eksploracji na dnie jaskini, prowadzony był zjazd z ominięciem głównego ciągu Czerwonej Studni do którego wpadają cieki wodne. Po wykonaniu trawersu studni, udało się znaleźć ciąg suchych kaskad doprowadzających do półki nad jej dnem. Z tego miejsca ciąg rozdzielił się i podążając dalej suchym rozgałęzieniem udało się dotrzeć w rozszerzeniu meandra nad zrąb Potrójnej Studni. Po kolejnych 20 m zjazdu z półki odchodzą ciągi doprowadzające zarówno do dna Czerwonej Studni, jak i do kolejnej równoległej, niezbadanej studni. Odchodzą też stąd niezbadane ciągi boczne, wymagające trawersów nad studniami. W kolejnej fazie eksploracji udało się osiągnąć dno kolejnej studni poniżej Potrójnej Studni, gdzie woda znika w ciasnej dolomitowej szczelinie na głębokości 421 m. W tym miejscu znajduje się odejście poziomego ciągu – Pętlowej Galerii, w której będzie możliwość założenia biwaku w kolejnym roku. Znad dna studni, udało się dostać do górnego piętra meandra, który po 30 m doprowadził do zrębu kolejnej studni, którą z braku czasu nie udało się zjechać w tym roku. Kolejne lata eksploracji jaskini Furkaschacht pokazują, że najniższe piętra prowadzą do zwężeń oraz często kończą się dolomitowymi szczelinami do których wpływa woda, a drogi w dół trzeba szukać na najwyższym i zarazem najstarszym piętrze meandra.
Jednocześnie prowadzona była eksploracja w Furkaschacht w rurach za Lodowym Jeziorkiem. Wspinaczka w kominie w Prawych Rurach doprowadziła do zawaliska, gdzie udało się uzyskać przewyższenie 12 m względem otworu. Niestety przejście zawaliska nie jest możliwe. Odkryto również w tym rejonie ciąg na niższym piętrze meandra z kolejnymi kominami wymagającymi wspinaczki. W Lewych Rurach po pokonaniu kolejnych zwężeń, zgodnie z pomiarami udało się dotrzeć bardzo blisko południowo-wschodniej ściany góry Birnhorn. Ściana i zbocza opadają do miejscowości Leogang i są najdalej oddalonym na południe ograniczeniem masywu. Możliwe, że w tym rejonie uda się dotrzeć do drugiego otworu jaskini Furkaschacht.

Podczas wyprawy była kontynuowana eksploracja jaskini Schacht Extraordinaire, położonej w zachodniej części kotła Nebelsbergkar. Po wspinaczce 40 m wysokości pionowym kominem z częściowo przewieszonymi ścianami, udało się dotrzeć do meandra z dużą ilością osadów. Meander doprowadził pod kolejny niezbadany komin oraz do ciągu kaskad w których udało się dotrzeć do zwężenia, gdzie przerwano eksplorację. Kontynuacja meandra w górę doprowadza do zawaliska. W jaskini wyczuwalny jest silny przewiew powietrza, jednak jego kierunek zmienia się w różnych jej częściach w zależności od pory dnia, co wskazuje na ruch powietrza pomiędzy otworami położonymi na zbliżonej wysokości. Jaskinia, jako jedna z nielicznych otwartych zimą, daje szanse na interesującą eksplorację w tej części masywu.

Działalność prowadzona była również w Jaskini Sezonowanej, odkrytej w 2021 roku. Ze względu na konieczność wykonania wielu zabiegów oczyszczania z rumoszu skalnego zrębów kolejnych studni osiągnięta została jedynie głębokość 73 m, skąd jest perspektywa zjazdu na co najmniej -110 m. Jaskinia znajduje się w zboczach Birnhorn’u, w rejonie, gdzie nie została wyeksplorowana żadna głębsza jaskinia, co daje szanse na poznanie kierunków rozwoju jaskiń w tym obszarze.

Podczas wyprawy, prowadzona była również eksploracja powierzchniowa. Mimo tego, że poziom śniegu był wyższy niż 2022 roku, udało się udokumentować 9 jaskiń o łącznej długości 275 m. Działalność na powierzchni oraz w znanych wcześniej jaskiniach była niemożliwa przez kilka dni w połowie wyprawy ze względu na bardzo duże opady śniegu, które uniemożliwiły poruszanie się poza rejon obozu.
W sumie podczas wyprawy skartowano 834 m korytarzy. Jaskinia Furkaschacht osiągnęła deniwelacją 433 m (-421 m, +12 m) i długość 1514 m.

Tekst: Andrzej Ciszewski, Michał Ciszewski

Członkowie:
1. Ciszewski Andrzej KKTJ - kierownik
2. Ciszewski Michał KKTJ - zastępca kierownika
3. Berdel Bartosz KKTJ
4. Bernacki Mateusz Speleoklub Warszawski
5. Czart Marcin KKTJ
6. Drechsler Tomasz KKTJ
7. Gawroński Krzysztof KKTJ
8. Gołosz Sylwia KKTJ
9. Grych Marcin KKTJ
10. Hyrc Adrian KKTJ
11. Kielczyk Karolina AKG
12. Kubarek Marcin KKTJ
13. Kukułka Krzysztof KKTJ
14. Lewandowski Marcin Speleoklub Warszawski
15. Malinowska Grażyna KKTJ
16. Nowacki Henryk KKTJ
17. Porębski Andrzej SDG
18. Porębski Włodzimierz KKTJ
19. Styrna Sebastian KKTJ
20. Styrna Przemysław KKTJ
21. Tarnawski Dominik Speleoklub Warszawski
22. Wasyluk Stanisław KKTJ
23. Wójcik Ewa KKTJ

Film Dominika Tarnawskiego z wyprawy LAMPO 2023 zdobył 1 nagrodę Jury na Speleokonfrontacjach. Gratulujemy!