Michał Ciszewski / czwartek, 3 października 2024

Leoganger Steinberge 2024

Wyprawa jaskiniowa w rejon Systemu Lamprechtsofen w terminie 27.07-18.08.2024. Eksploracja jaskini Furkaschacht, Sezonowana, działalność powierzchniowa.

Wyprawę Leoganger Steinberge 2024 rozpoczynamy pod koniec lipca. Kolejne lata pokazały, że to najlepszy termin pod kątem stanu śniegu w masywie. W związku z planowaną eksploracją w najwyższej części kotła Nebelsbergkar (Ebersbergkar), bazę zakładamy jak poprzednich latach na wysokości 2300 m n.p.m., pomiędzy najwyższymi otworami Systemu Lamprechtsofen (PL1992/2 oraz CL-3).

Głównymi celami eksploracji w 2024 roku były jaskinie Furkaschacht i Sezonowana. Pierwsza z nich, eksplorowana od 2004 roku, jako najwyżej położona w masywie głęboka jaskinia, daje perspektywę pogłębienia Systemu Lamprechtsofen. Jaskinia Sezonowana, znajdująca się powyżej obozu, na zboczach najwyższego szczytu masywu - Birnhorn (2634 m n.p.m.) i rozwija się w części kotła, gdzie nie udało się wcześniej dotrzeć do głębokości ponad 100 m.

Zakończenie eksploracji Jaskini Furkaschacht na głębokości 421 m w 2023 roku nad kolejną studnią, zmusiło nas do założenia biwaku. W poprzednich latach nie udało się znaleźć odpowiedniego miejsca na biwak, ponieważ jaskinia rozwijała się wąskimi meandrami albo studniami z ciągami wodnymi. Biwak założyliśmy na głębokości 415 m u wylotu Galerii Pętlowej, wyeksplorowanej w 2023 roku. Problemem logistycznym, związanym z założeniem biwaku i eksploracją, jest długi czas dojścia wynikający z konieczności pokonania ciągu meandrów i ciasnych przełazów o sumarycznej długości około 300 m. Czasy przejścia do biwaków w innych jaskiniach w masywie, położonych na zbliżonej głębokości były zazwyczaj o połowę krótsze.

W czasie wyprawy zorganizowaliśmy dwie 4-dniowe akcje biwakowe w 3-osobowych zespołach. Założenie biwaku odbyło się przy pomocy 3-osobowej ekipy wspierającej. Podczas pierwszej akcji, dotarliśmy do dna Pikowej Studni, znajdującej się poniżej biwaku (-479 m). Z jej dna odchodzi ciasna szczelina rozwinięta w grubej warstwie dolomitu, ze zwężeniem na końcu, możliwym do przejścia. W szczelinie wyczuwalny jest silny ciąg powietrza, a dalej widoczna jest kontynuacja w dół. Z obszernej Pikowej Studni, o średnicy do 9 m odchodzą również ciągi boczne. Największy z nich to kontynuacja starszego piętra, rozwiniętego na kontynuacji meandra, przechodzącego w krótką galerię o zawaliskowym charakterze. W najniższej części galerii, udało się znaleźć przejście do litych rur z kryształami aragonitu i formami ze skamieniałego błota, doprowadzającymi do kaskad. Kaskady wpadają do Studni z Jeziorkiem, gdzie został osiągnięty najniższy punkt w jaskini (-484 m). Tutaj również widoczna jest warstwa dolomitu w której rozwija się bardzo ciasna szczelina najpierw w górę, później opadająca w dół, z silnym przewiewem powietrza, niestety bez możliwości dalszej eksploracji. W jeziorku, a wcześniej w galerii odchodzącej od Pikowej Studni zostały zaobserwowane 2 egzemplarze pająka o biało-czerwonej barwie i wymiarach około 5 mm. Obecność odchodów nietoperzy może wskazywać na połączenie jednego z ciągów bocznych z innym otworem. W jeziorku znaleźliśmy też obiekt biologiczny, podobny do zidentyfikowanej w 2019 roku kolonii bakterii, zaobserwowanej w jaskini Feichtnerschachthoehle w masywie Kitzsteinhorn w Wysokich Taurach. Okna w Studni z Jeziorkiem prowadzą do rur wypełnionych dużą ilością błota, wymagających częściowo odkopania, dających perspektywy znalezienia obejścia szczeliny dolomitowej.

Podczas drugiej akcji biwakowej wyeksplorowaliśmy ciąg odchodzący z rejonu dna Czerwonej Studni (od głębokości 360 m). Na dnie studni, woda wpada do piaskowego syfonu, nad którym udało się znaleźć obejście. Ciągi początkowo dość obszerne w porównaniu do innych poziomych korytarzy w tym rejonie (Zębata Galeryjka), doprowadziły do głęboko wcinającego się, ciasnego meandra z kaskadami, w którym trzeba było szukać drogi na różnych poziomach. Na jego końcu dotarliśmy do zrębu Studni Dwóch Luster. Powstała na skrzyżowaniu uskoków przestrzeń o szerokości do 12 m i głębokości ponad 30 m daje perspektywę znalezienia kontynuacji jaskini w tym rejonie. Zarówno ten ciąg, jak i szczelina dolomitowa na dnie Pikowej Studni prowadzą na północny-wschód, a w obydwu ciągach wyczuwalny jest silny przewiew.

Tegoroczna eksploracja w Jaskini Sezonowanej, odkrytej w 2021 roku, rozpoczęła się od stabilizacji zawaliskowego zrębu studni do której dotarliśmy w 2023 roku. Ze względu na jej położenie, uznaliśmy, że stanowi bardzo obiecujący cel eksploracyjny. Na przeszkodzie stały występujące lokalnie bardzo ciasne zwężenia i strefy mocno spękanej skały. W czasie wyprawy zorganizowaliśmy kilkanaście akcji, które pozwoliły na powolne posuwanie się w głąb jaskini, z jednoczesnym czyszczeniem z kamieni niestabilnych fragmentów i forsowaniem zwężeń. W czasie ostatniej akcji została osiągnięta ciasna szczelina na głębokości 182 m z możliwością dalszej eksploracji. Głównym problemem eksploracyjnym jest natomiast rozległa sala z ogromnym i niestabilnym zawaliskiem, w której należy próbować znaleźć kontynuację.

Podczas wyprawy działaliśmy również w innych mniejszych jaskiniach oraz prowadziliśmy eksplorację powierzchniową. Część eksplorowanych jaskiń daje nadzieje na znalezienie kontynuacji, choć nierzadko będzie to wymagało pokonania ciasnot lub wspinaczki.

W jaskini Furkaschacht zostało skartowane 486 m korytarzy, a jaskinia osiągnęła deniwelację 496 m (-484 m, +12 m) i długość 2004 m. W sumie podczas wyprawy zostało skartowane 691 m korytarzy.

Termin: 27.07.2024-18.08.2024

Uczestnicy:

1	Ciszewski	Andrzej	KKTJ - kierownik
2	Ciszewski	Michał	KKTJ - zastępca kierownika
3	Czart	Marcin	KKTJ
4	Dryjański	Miłosz	KKS, LVHK Salzburg
5	Berdel	Bartosz	KKTJ
6	Gawroński	Krzysztof	KKTJ
7	Gołosz	Sylwia	KKTJ
8	Kukułka	Krzysztof	KKTJ
9	Nowacki	Henryk	KKTJ
10	Piechowiak	Paulina	WKTJ
11	Porębski	Andrzej	SDG
12	Porębski	Włodzimierz	KKTJ
13	Smaga	Michał	Speleoklub Warszawski
14	Styrna	Sebastian	KKTJ
15	Styrna	Przemysław	KKTJ
16	Surlas	Justyna	KKTJ
17	Tarnawski	Dominik	Speleoklub Warszawski
18	Wasyluk	Stanisław	KKTJ
19	Wójcik	Ewa	KKTJ